Mazury to serce polskiego żeglarstwa – system połączonych jezior, kanałów i rzek tworzący jeden z najciekawszych akwenów śródlądowych w Europie. Po tych wodach prowadzi wyznaczony szlak żeglowny, którego przebieg określają przepisy prawa. Ale czy żeglarz może z niego zjechać? Czy pływanie poza szlakiem na Mazurach jest dozwolone?
- Jak przebiega szlak żeglowny na Mazurach?
- Jak oznaczony jest szlak żeglowny?
- Czy można żeglować poza szlakiem?
- Mazury poza szlakiem – dokąd warto popłynąć i jak sie przygotować?
- Dobre praktyki poza szlakiem!
Jak przebiega szlak żeglowny na Mazurach?
Formalnie kierunek szlaku żeglownego wyznaczany jest w przepisach. Przebieg głównego szlaku żeglownego na Mazurach został formalnie określony w Załączniku nr 9 do Rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 28 kwietnia 2003 r. w sprawie przepisów żeglugowych na śródlądowych drogach wodnych (Dz.U. Nr 212, poz. 2072).
Dokument ten zalicza system Wielkich Jezior Mazurskich do dróg wodnych II kategorii, obejmujących m.in.:
„jeziora połączone kanałami, tworzące szlak od jeziora Roś (włącznie) w miejscowości Pisz do rzeki Węgorapy (włącznie) w miejscowości Węgorzewo, wraz z jeziorami: Seksty, Śniardwy, Mikołajskie, Tałty, Tałtowisko, Kotek, Szymon, Szymoneckie, Jagodne, Boczne, Niegocin, Tajty, Kisajno, Dargin, Łabap, Kirsajty, Mamry i Święcajty, wraz z Kanałem Giżyckim, Kanałem Niegocińskim i Kanałem Piękna Góra oraz szlak od Jeziora Ryńskiego (włącznie) w Rynie do jeziora Nidzkiego (do 3 km przed Rezerwatem „Jezioro Nidzkie”), wraz z jeziorami: Bełdany, Guzianka Mała i Guzianka Wielka.”
Zgodnie z rozporządzeniem, na głównym szlaku żeglownym systemu Wielkich Jezior Mazurskich kierunek ruchu „w górę” oznacza kierunek w stronę miejscowości Pisz.
Jak oznaczony jest szlak żeglowny?
Zasady oznakowania szlaków żeglownych na polskich wodach śródlądowych zostały również określone w powyższym rozporządzeniu. Na Mazurach stosuje się system oznakowania, w którym:
- boje koloru zielonego wyznaczają lewą stronę szlaku żeglownego,
- boje i tyki koloru czerwonego wyznaczają prawą stronę szlaku żeglownego
Oznaczenia te na śródlądziu mają orientację w kierunku „w dół” drogi wodnej (czyli lewa strona szlaku to ta, która jest po naszej lewej burcie płynąć w dół szlaku – z Piszu do Węgorzewa czyli z południa na północ). Tak oznakowany tor wyznacza formalny, bezpieczny przebieg szlaku żeglownego, utrzymywany przez administrację dróg wodnych.
Dowiedz sie więcej o oznaczeniu szlaku żeglownego na Mazurach!
Czy można pływać poza szlakiem na Mazurach (i nie tylko)?
Tak! Można żeglować poza wyznaczonym szlakiem, ponieważ przepisy tego nie zabraniają. Należy jednak pamiętać, że żeby pływać poza oznakowanym torem trzeba dobrze znać akwen. Powinniśmy korzystać z mapy papierowej, elektronicznej lub batymetrycznej – i mieć świadomość, że żegluga odbywa się tam na własne ryzyko.
Pływając poza szlakiem na Mazurach łatwo trafić m.in. na
- mieliznę lub przeszkodę podwodną (np. kamienie)
- strefę ochrony przyrody (rezerwaty, obszary lęgowe)
- sieci rybackie
Mazury poza szlakiem – dokąd warto popłynąć i jak się przygotować?
Niektóre z najpiękniejszych i najspokojniejszych jezior mazurskich leżą właśnie poza głównym torem żeglownym! Jeśli zwiedziłeś już główne trasy Wielkich Jezior Mazurskich warto zobaczyć również te akweny:
- Jezioro Dobskie – akwen o wyjątkowym uroku, z licznymi zatokami i wyspami. Jezioro objęte jest tzw. „strefą ciszy” (zakaz ruchu jednostek o napędzie mechanicznym) i występują na nim liczne głazowiska i kamienie!
- Jezioro Stręgiel – wpływa się na nie z jeziora Święcajty, przechodząc przez niski most i kanał. Dalej można popłynąć dalej rzeką Sapiną do jeziora Gołdopiwo – przeprawa wyłącznie dla małych jednostek!
- Jezioro Wojnowo – położone na południowy wschód od jeziora Niegocin. Znajdziemy na nim kilka małych prywatnych przystani
- Jezioro Roś – szlak prowadzi prostą linią do kanału Jeglińskiego natomiast gdy odbijemy na wschód pożeglować można aż do ujścia rzeki Wilkus
Jak się przygotować? Do pływania poza szlakiem na Mazurach wybierz mały jacht z mieczem uchylnym. Korzystaj z aktualnej mapy z oznaczeniem głębokości, pływaj prowadząc stałą obserwację dna i zapytaj o rady doświadczonych żeglarzy!
Bezpieczeństwo i dobre praktyki
pływanie poza szlakiem na Mazurach ma wiele uroków – przede wszystkim to brak cywilizacji i mały ruch. Trzeba pamiętać jednak, że wiele z takich miejsc jest ostoją przyrody i powinniśmy to uszanować. Nasza obecność w tych miejscach nie powinna pozostawiać żadnych śladów – śmieci, odpadków czy ścieków. Wybierając miejsce do cumowania na dziko pamiętajmy by nie niszczyć trzcinowisk czy drzew rosnących przy brzegach. Zrezygnujcie też z głośników zewnętrznych i zachowajcie ciszę żeby nie płoszyć zwierząt. O tym jak eko na wodzie dowiesz się z naszego artykułu: Jak być ekożelarzem?
Podsumowując – szlak żeglowny Wielkich Jezior Mazurskich jest wyraźnie określony w przepisach i oznakowany na wodzie zgodnie z zasadami żeglugi śródlądowej. Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, by zejść z toru i odkrywać spokojniejsze, dzikie zakątki Mazur. Trzeba tylko pamiętać, że poza szlakiem żeglujemy na własną odpowiedzialność – z szacunkiem dla przyrody i zasad bezpieczeństwa.