Zakup jachtu to marzenie, które pojawia się w głowie chyba każdego żeglarza. Własna jednostka i żeglowanie na niej kiedy tylko przyjdzie na to ochota to pomysł który pojawia się po ukończonym kursie żeglarskim. Kupno jednostki to dopiero pierwszy krok na drodze nowego armatora. Chcemy ułatwić Wam tą podróż dlatego przygotowaliśmy poradnik w którym zajdziecie informacje o rejestracji jachtu i innych obowiązkach spoczywających na właścicielach jachtów. Wszak mamy ich w naszej flocie czarterowej i szkoleniowej wiele.
Krok pierwszy – zakup jachtu
Od tego wszystko się zaczyna! Decyzję o tym jaką jednostkę kupić polecamy opierać na własnych doświadczeniach z pływania. Dobrze opływać kilka rodzajów jachtów by wybrać opcję, która najbardziej będzie odpowiadać potrzebom. Rejsy te powinny być kilkudniowe tak by nie tylko poznać właściwości nautyczne ale też zobaczyć czy dobrze nam się śpi, gotuje i po prostu żyje w łódce. Jeśli nie mamy doświadczenia technicznego lepiej poprosić o wsparcie doświadczonego żeglarza czy inspektora zajmującego się oceną jachtów.
Dokumenty które powinniśmy otrzymać przy zakupie jachtu zależą od tego czy jacht jest kupowany od producenta czy z „drugiej ręki”. Są one ważne ze względu na późniejsze formalności związane z rejestracją jachtu. Dokumenty które powinniśmy otrzymać to:
- dowód zakupu – faktura czy umowa. Zwróćmy uwagę by znajdowały się w niej informacje o numerze identyfikacyjnym jachtu (numer CIN lub INI)
- Certyfikat CE jachtu – dokument wystawiany przez stocznię LUB jeśli jacht był budowany przez kogoś samodzielnie – oświadczenie budowniczego w którym znajdzie się informacja o tym, że zbudował jacht samodzielnie oraz z podanymi wymiarami podstawowymi.
- jeśli jacht kupujemy z drugiej ręki również dowód rejestracyjny (starsze dowody były papierowe, nowsze to karty plastikowe wielkości karty bankomatowej)
- kupując jednostkę z silnikiem dobrze zapytać również o dokumenty silnika – książkę serwisową czy instrukcję.
Krok drugi – rejestracja zakupionego jachtu
Zakup jachtu to dopiero początek. Kolejny temat to rejestracja jednostki. W chwili obecnej jachty żaglowe oraz motorówki czy hausboty podlegają rejestracji w ogólnopolskim systemie Reja 24 w ciągu 30 dni od kupna. Zarejestrowanie jachtu jest obowiązkowe dla:
- jachtów oraz jednostek pływająca używanych do amatorskiego połowu ryb, o długości większej niż 7,5 m lub napędzie mechanicznym o mocy większej niż 15 kW;
- jednostek pływających używanych do połowów rybackich,
- jednostek pływających uprawiających żeglugę poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
Zatem nie trzeba rejestrować jachtów o długości mniejszej niż 7,5 metra pod warunkiem, że mają silnik o mniejszej mocy niż 15 kW (czyli 20 KM). Nie trzeba również rejestrować łodzi wiosłowych oraz jednostek regatowych, które posiadają certyfikat wydany przez związek sportowy. Są to np. jachty kabinowe typu Maxus Evo 24, Antila 24, Sasanka 660 czy jachty otwartopokładowe jak Omega, Delphia 24,
System Reja 24 umożliwia zarejestrowanie jachtu online. Należy mieć założony Profil Zaufany. Przy rejestracji poza dokumentami o których wspominamy przy zakupie jachtu potrzebne będzie również zdjęcie numeru CIN, którym oznacza się nowo powstające jednostki (obowiązek ich nadawania istnieje od 2007 roku). Ponadto potrzebne jest oświadczenie będące udzielenie zgody armatorowi przez właściciela (jeśli jesteś równocześnie właścicielem i armatorem jachtu wzór oświadczenia znajdziesz tutaj).
Jeśli zakup jachtu ma być związany z późniejszym udostępnianiem go w odpłatny sposób (czarter, rejsy, szkolenia, wynajem itp.) jacht musi zostać zarejestrowany jako jednostka komercyjna. Jeśli jacht służyć będzie wyłącznie Twojemu prywatnemu użytkowi – rejestrujesz jacht jako jednostkę rekreacyjną.
Gdy kupiłeś jacht, który jest już zarejestrowany w systemie Reja 24 (czyli masz nowy, plastikowy numer rejestracyjny) należy zgłosić nabycie jednostki. Odbywa się to również przez system Reja 24.
Krok trzeci – ubezpieczenie
Nie istnieje obecnie obowiązek ubezpieczania jachtów. Jednak dobrze to rozważyć by na wypadek sytuacji nieprzewidzianej. System ubezpieczeń jachtów działa podobnie jak w przypadku samochodów – możemy zdecydować się na samo OC lub na OC oraz JachtoCasco. Coraz więcej firm zajmuje się takimi ubezpieczeniami – z popularnych są to PZU, Warta czy ERGOHestia. Firmy specjalistyczne które zajmują się wyłącznie branżą jachtową to m.in Pantaenius czy YachtPool. W przypadku jachtów które chcemy wykorzystywać komercyjnie ten krok naszym zdaniem jest obowiązkowy (choć prawnie nie wymagany). Jeśli czarterujesz jacht – dopytuj czy ma od ubezpieczenie!
Krok czwarty – zgłoszenie w Urzędzie Żeglugi Śródlądowej (jachty komercyjne)
Zgodnie z ustawą o żegludze śródlądowej jeśli jacht komercyjny ma więcej niż 7,5 metra długości lub silnik o mocy większej niż 15kW muszą posiadać dodatkowo dokument bezpieczeństwa – Uproszczone Świadectwo Zdolności Żeglugowej. Wnioskuje się o nie w Urzędzie Żeglugi Śródlądowej na podstawie odpowiednich dokumentów. Są to: dowód rejestracyjny jachtu oraz dokument z przeglądu technicznego jednostki (lub zamiennie Certyfikat CE ale tylko jeśli ma od odpowiednią moduł oceny projektu – inny niż A, Aa, A1!). Procedura opisana jest na tej stronie.
W powyższym tekście skupiliśmy się na tym co zrobić zakup jachtu śródlądowego. Więcej informacji znajdziecie w przydatnym poradniku dla żeglarzy i właścicieli jachtów wynamym przez Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej. Jest on dostępny na rządowej stronie TUTAJ.